Unutulma Hakkı ile Basın ve İfade Özgürlüğü Arasında Bir Denge Olmalı

Kişisel verilerin korunmasında farkındalık konusu, 12 Kasım’da gerçekleştirilen 3’üncü e-Safe Kişisel Verileri Koruma Zirvesi’nde masaya yatırıldı. Etkinliğin açılış konuşmacılarından Kişisel Verileri Koruma Kurumu (KVKK) Başkanı Prof. Dr. Faruk Bilir, “Unutulma Hakkı” kavramı ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu.

Etkinlikte, kişisel verileri koruma uzmanlarının yanı sıra bu alanda faaliyet gösteren siber güvenlik firmalarının temsilcileri ve hukukçular, konuyu pek çok farklı açıdan ele aldı. Zirve bu yıl, COVID-19 salgını nedeniyle hem fiziksel olarak hem de çevrim içi şekilde hibrit etkinlik formatında gerçekleştirildi. KVKK binasında gerçekleştirilen etkinliğin fiziksel bölümüne; protokol, konuşmacılar, sponsorlar ve basın mensupları kabul edildi. İzleyiciler ise etkinliği, e-Safe’in resmi YouTube kanalı üzerinden ve Türksat Kablo-Net üzerinden canlı olarak takip ettiler. Tüm gün süren etkinliği YouTube üzerinden toplamda 4.000’inden fazla kişi seyretti.

Türk Telekom’un teknoloji Sponsoru olarak yer aldığı etkinlikte, Prof. Dr. Bilir’in yanı sıra açılış konuşmalarını yapanlar; e-Safe Kurucusu ve Zirve Başkanı Musa Savaş ve Trend Micro Akdeniz Ülkeleri, İsrail, Rusya Federasyonu ve Türki Cumhuriyetler Bölge Başkanı Yakup Börekçioğlu oldu.

Kişisel verilerin korunmasının anayasal bir hak olduğunu belirten Prof. Dr. Bilir, konuşması sırasında şunları söyledi: “Her şeyden önce Unutulma Hakkı’nın, istisnai bir hak olduğunun altını çizmek gerekir. Unutulma Hakkı nedir dediğimiz zaman da bireyin geçmişte, hukuka uygun olarak ve doğru nitelikteki bilgilerinin, zamanın geçmesine bağlı olarak erişimden kaldırılması ya da gündeme getirilmemesini talep etmesi şeklinde tanımlanabilir. Ama kurulumuzun aldığı karar, arama motorları çerçevesinde ve indeksten kaldırılma şeklinde. Özellikle Unutulma Hakkı’nı kullanmak isteyen kişilerin öncelikle arama motorlarına müracaat etmesi, oradan bir sonuç alınamaz ise kurula bir başvuruda bulunması gerekir. Dolayısıyla bu hakkı da aslında kural olarak değil, istisnai bir hak olarak değerlendirmek gerekir.”

Unutulma Hakkı İstisnai Bir Haktır

Prof. Dr. Bilir, Unutulma Hakkı ile ilgili yapılacak değerlendirmeler hakkında, Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından verilen kararlara da değindi: “Unutulma Hakkı istisnai bir hak olduğu için, kurul bu konuda 13 kriter belirledi. Bu konuda ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğü ile unutulma hakkı arasında veya kişinin kişisel verilerinin korunmasını isteme hakkı arasında bir dengeleme yapılması lazım.”

Prof. Dr. Bilir, bu kriterlerden bazılarını şöyle sıraladı:

İlgili kişi, kamusal yaşamda önemli bir rol oynuyor mu?
Arama sonuçlarının öznesi bir çocuk mu?
Bilginin içeriği doğru mu?
Bilgiler kişinin çalışma hayatı ile mi ilgili?
Bilgiler güncel mi?

Kurul kararına göre, değerlendirme kriterlerinin bunlarla sınırlı olmadığını ifade eden Prof. Dr. Bilir, kurulun, her olayın kendine özgü niteliğine göre farklı kriterlerin değerlendirilebileceği şeklinde bir karar verdiğini belirtti.

KVKK’ya 5.903 Başvuru Yapıldı

KVKK’nın gerekli tedbirler çerçevesinde, hem gerçek hem de çevrimiçi ortamlar aracılığıyla, kişisel verilerin korunması ile ilgili faaliyetleri sürdürerek çalışmalarını aksatmadığını belirten Prof. Dr. Bilir, çeşitli istatistiksel bilgiler de paylaştı.

Bu kapsamda bugüne kadar Kuruma 5.903 adet başvuru yapıldığını, bu başvuruların 4.427 adedinin sonuçlandırıldığını, 852’si 2020 yılında olmak üzere toplamda 1.489 kurul kararı alındığını, kurumun görev ve yetki alanına giren konularla ilgili ise 454 hukuki görüş verildiğini ifade eden Prof. Dr. Bilir; 31 yayın, 29 video ve 105 kurul kararının kurum internet sayfasında ilgililerin erişimine açık olduğunu söyledi.

Etkinliğin açılış bölümünün ardından Kritik Kişisel Verileri Koruma konusu şu başlıklar altında ele alındı:

Hukuk
Teknik
Sosyal

İdari Tedbirlere Uyum Çalışmalarının Temeli: ‘Kişisel Veri İşleme Envanteri Hazırlanması’

Hukuk başlığı kapsamında Dijital Biz Dergisi Genel Yayın Yönetmeni ve Global Bilişim Derneği (BİDER) Başkanı Şenol Vatansever de idari ve teknik tedbirleri içeren bir konuşma yaptı. İdari tedbirlere uyum çalışmalarının temelinin ‘Kişisel Veri İşleme Envanteri Hazırlanması’ olduğunu belirterek şunları söyledi: “Temeli iyi atılmamış bir binanın ilk sarsıntıda hasar görmesi ya da çökmesi ne kadar yüksek ihtimal ise, gerçek durumu ortaya koymayan bir kişisel veri işleme envanterinin de telafisi mümkün olmayan zararlara zemin hazırlaması en az o kadar yüksek bir ihtimal. Envanter; beyana dayalı ve manuel olarak değil, çağımıza uygun biçimde ve yazılımlar ile otomatik olarak ortaya çıkarılmalı. Tüm sunuculardaki, tüm veri tabanlarındaki, tüm kullanıcı bilgisayarlarındaki kişisel veriler otomatik yöntemlerle taranmalı, raporlanmalı, kişisel veri içeren dokümanlar sınıflandırılmalı. www.1kvkk.com web sitesinde bu kapsamda idari ve teknik tedbirler ile ilgili bilgiler alabilirsiniz.”

Etkinliğin videolarına, e-Safe’in resmi YouTube kanalı üzerinden erişilebiliyor:
https://www.youtube.com/eSafeorg